Türkiye, sekiz yaşındaki Narin Güran’ın öldürülmesi olayının çözümüne yönelik delillerin toplanmasından gözaltı ve tutuklamalara kadar uzanan soruşturma sürecine kilitlenirken, Türkiye Adalet Akademisi’nde (TAA) hâkim ve savcı yardımcılarına pratik kazanmaları için uygulamalı eğitim veriliyor. Akademi Başkanı Muhittin Özdemir ile ‘Savcılık İşlemleri Uygulama Atölyesi’ni ve ‘Uygulama Adliyesi’ni gezdik. Özdemir, Türkiye’de geçen yıl haziran ayında çıkan kanun değişikliği ile hâkim-savcı adaylığının tarihe karıştığını, yerine yardımcılık müessesinin geldiğini anımsatarak yeni sistemi şöyle anlattı:
BAKARAK DEĞİL YAPARAK ÖĞRENME
“Sistem değişti. Önceden adaylar, hâkim-savcıları izleyerek yani bakarak öğreniyordu. Yeni sistemde ‘bakarak öğrenme’ yerini ‘yaparak öğrenmeye’ bıraktı. Yeni sistemde yardımcıların hepsine UYAP’ta ekran açılacak. Hâkim gibi, müdür gibi, adliyenin zabıt kâtibi gibi karar verme sürecinde UYAP’taki iş akışında yerlerini alacaklar. Sonuç olarak adli sistemin parçası haline gelecekler. Gelip geçici bir aday, oradan başka bir mahkemeye giden biri olmayacaklar. Bu amaçla üç yıl önce savcılık işlemleri uygulama atölyesi açtık. Akademide savcı yardımcıları uygulama atölyesinde eğitim görüyor.”
ÖRNEK DURUŞMALAR YAPILIYOR
Hürriyet’ten Oya Armutçu’nun haberine göre, Savcılık İşlemleri Uygulama Atölyesi’nde hâkim-savcı adaylarının tutanak tutmadan nezarethane denetimi, otopsi ve ölü muayenesi işlemlerine kadar soruşturmanın bütün aşamalarını uygulamalı olarak öğrendiklerini belirten Özdemir, ‘Uygulama Adliyesi’ ve ‘Savcılık İşlemleri Uygulama Atölyesi’nde, hâkim- savcı yardımcılarının mesleki becerilerini geliştirip pratik kazandıklarına vurgu yaptı. Uygulama Adliyesi’nin de bir ilçedeki adliyenin birebir örneği olduğunu ve UYAP’ın da bağlı bulunduğunu söyleyen Özdemir, hâkim- savcı yardımcılarının ‘Uygulama Adliyesi’ndeki duruşma salonunda da hâkim, savcı, avukat yerine geçip pratik kazandıklarını anlattı.
KADINLAR DAHA ÇOK TERCİH EDİYOR
TAA Başkanı Muhittin Özdemir, tüm dünyada olduğu gibi hukuk mesleklerinde kadın sayısının arttığına dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Ben göreve başladığımda TAA’daki kadın-erkek oranı yüzde 30’lardaydı. Şu an hâkim-savcı yardımcıları içindeki kadın oranı yüzde 60’a çıktı. 1076 kişiden 870 kişilik adli yargıda, 518’i kadın 352’si erkek. Avukatlık grubunda 79 kadın 26 erkek olmak üzere 105 kişi var. İdari yargıda erkekler biraz fazla. Bu gruptakilerin 45’i kadın, 56’sı erkek. Akademide, 1076 kişinin yüzde 60’ı kadın hâkim ve savcı yardımcısı olarak göreve başladı.”
NEZARETHANE VE TEŞHİS ODASI
Örnek nezarethanede bir savcının denetimi nasıl yaptığı uygulamalı gösteriliyor. Atölyede bir de şüphelilerin mağduru göremediği ancak mağdurun şüphelileri görebildiği “teşhis odası” var.
OLAY YERİNDE DELİL TOPLAMA
İş kazası, cinayet, trafik kazası, kimliği belirsiz ceset, kişinin kendisini asma gibi vakaların cansız mankenlerle tıpatıp canlandırıldığı, delillerinin polisin numaralandırıldığı şekilde gösterildiği uygulama atölyesinde, hâkim-savcı yardımcılarına delillerin toplanması, soruşturma konusunda uygulamalı eğitimler veriliyor.
CANSIZ MANKENE OTOPSİ
Hâkim-savcı yardımcıları atölyede ölü muayenesi ile otopsiyi de öğreniyorlar. Olayla ilgili tutanakların nasıl tutulduğunun da uygulamalı olarak eğitimini alıyorlar. Kendileri de bu olaylara ilişkin olarak tutanak hazırlıyor.
patronlardunyasi.com
